Leren verstaan: vertrouwen en geloven
In mijn onderzoek naar wat werkelijk zien en horen van het kind betekent voor onderwijs geven, ben ik uitgekomen bij twee woorden: Leren verstaan.
Twee woorden die in mij allerlei werelden openen met mogelijkheden om deze twee woorden uit te leggen. Een complex raster ontvouwt zich, waarin het gemakkelijk is te verdwalen. In die complexiteit blijkt het eenvoudiger je te richten op wat er van je 'verwacht' wordt -met alle leegloop aan energie tot gevolg-, dan de discipline nemen te leren handelen naar waar je zelf in geloof.
Leren handelen naar waar ik zelf in geloof, vanuit wat ik versta van leren, brengt mij terug naar iets fundamenteels. Iets zo basaal, dat we het er vaak niet meer over hebben of het werkelijk verzorgd is. Laat staan hoe het gefaciliteerd wordt: vertrouwen en geloven.
In het faciliteren van vertrouwen en geloven krijgt instructie geven een andere betekenis, heb je vorm te geven aan je eigen deel-nemend pedagogisch didactisch handelen en wordt er echt een beroep gedaan op het faciliteren van leren van ervaring, waar je iets mee doet.
Afgelopen maanden heeft dit in mijn werk vorm gekregen in scholingstrajecten rondom de kernwaarde reflectie en duurzaam leren op verschillende scholen. De wijze waarop er werk van wordt gemaakt is zeer divers: van omgekeerde instructie tot reflecteren in de bouw hoek.
Wat alle trajecten gemeen hebben, is dat er in de groep en op school stapje voor stapje opnieuw aandacht komt voor:
- Vertrouwen in de leerkracht van het kind.
- Leren zien van het kind, doordat het letterlijk ruimte krijgt.
- Jezelf openen voor het beroep dat het kind op jou als leerkracht doet.
- Bewust structureel ad hoc voeren van onderwijs leergesprek(jes)/reflectiegesprekken.
- Beet pakken van dat wat je waarneemt; aangaan van experimenteren in zelf vorm geven van onderwijs.
- Delen van ervaringen als gewoonte, om er samen van te leren.
- Door laten dringen van de werkwijze in de schoolcultuur, opdat een ieder zichzelf steeds meer thuis voelt in het dynamische karakter dat samen leren nu eenmaal eigen is.
Hoe ik dit faciliteer? Ik geloof in dit geheel. Geloven is voor mij uitbreiden van mogelijkheden door vertrouwen van het andere. Het spreekt potentie aan die verlangd wordt tot ontwikkeling te komen. Ik neem de tijd dit aan te boren. Door de potentie van leerkrachten en school te verbinden met mijn eigen potentie die tot ontwikkeling wil komen, krijgt het werk een gezamenlijke focus. Vanuit die focus vertrouw ik erop, dat in het aangaan - het gaan doen - de werkelijke mogelijkheden van leerkrachten én het werkelijke beroep dat ze hierin op mij doen naar boven komen. Ik geniet van de diversiteit aan activiteiten die dit te weeg brengt, hoe het recht doet aan talenten van leerkrachten en mijzelf én vanzelfsprekend rekening houdt met de eigenheid van leeftijden van kinderen. Door het werk te delen bereidt het wat we eigenlijk weten in leren verstaan uit, inclusief wat het vraagt aan sfeer, houding, vaardigheden en (ritme van) activiteiten.
Er ontstaat ruimte te werken van binnen uit, aan dat wat een ieder van ons het drijft, en bereidt de mogelijkheden daar vorm aan te geven uit.