Dalton als internationale taal

Door Lida Kraak & Angèle Selhorst, basisschool Floriant

Een bezoek aan de Poolse Daltonconferentie

Onlangs hadden wij—Lida Kraak, leerkracht en Reggio Emilia-specialist, en Angèle Selhorst, directeur, beide werkzaam op basisschool Floriant in Den Helder—de enorme eer om samen met een collega een bezoek te brengen aan de Daltonconferentie in Polen en hier ook te mogen spreken. Onze uitnodiging om te spreken kwam voort uit een bijzonder bezoek aan onze school. In mei 2024 mochten we een groep Poolse Daltonleerkrachten ontvangen en tijdens deze ontmoeting deelden we onze visie op de combinatie van Daltononderwijs en Reggio Emilia. Dit inspireerde onze Poolse collega’s en zij wilden graag dat we ons verhaal ook zouden delen op de Daltonconferentie in Warschau.

Leren voor het leven: de integratie van Daltononderwijs en Reggio Emilia-pedagogiek

Tijdens de conferentie kregen wij de gelegenheid om te spreken over de integratie van Daltononderwijs en de pedagogiek van Reggio Emilia en hoe wij dit in de praktijk brengen op onze school. De combinatie van Dalton en Reggio biedt een verrijking doordat beide systemen het kind centraal stellen, autonomie stimuleren, samenwerking bevorderen en elkaar perfect aanvullen.

Reggio Emilia’s nadruk op creativiteit verrijkt Daltons focus op vrijheid (en verantwoordelijkheid) door meer ruimte te bieden voor expressie en de verschillende "talen" van kinderen. Waar Dalton een meer gestructureerde benadering van samenwerking biedt, stimuleert het projectmatige werken binnen Reggio Emilia bredere sociale interactie en groepsleren. Dalton moedigt zelfstandig werken aan, terwijl Reggio Emilia dit versterkt door een omgeving te creëren die nieuwsgierigheid en onderzoek bevordert.

Bovendien vullen de rollen van de leraar in beide systemen elkaar prachtig aan. In het Daltononderwijs fungeert de leraar als begeleider, die leerlingen ondersteunt bij het nemen van verantwoordelijkheid. In Reggio Emilia wordt de leraar gezien als de ‘tweede pedagoog’ en co-onderzoeker, die samen met de kinderen leert. Dalton zegt: ‘echt luisteren naar kinderen’, en Reggio vult dit perfect aan door daarnaast ook ‘echt te kijken naar kinderen’.

Bezoeken aan inspirerende scholen en workshops

Naast de conferentie hebben we ook enkele scholen bezocht. Deze bezoeken waren voor ons een inspiratiebron: we zagen leraren die met passie en toewijding een stimulerende leeromgeving creëren. Het was duidelijk dat op deze scholen de kernwaarden van Dalton tot leven kwamen, evenals elementen uit de Reggio pedagogiek, met name bij de kleuterscholen die we bezochten.

Op een van de scholen mochten we workshops verzorgen voor leerkrachten. We namen hen mee in de pedagogiek van Reggio Emilia en creëerden gespreksruimte door middel van opdrachten waarmee ze in kleine groepen aan de slag gingen. Het was zowel voor hen als voor ons inspirerend om met elkaar in gesprek te gaan over onderwijs en de mogelijkheden om dit verder te ontwikkelen.

Dalton: internationale taal en verbinding

Ons bezoek heeft ons niet alleen geïnspireerd, maar ook een sterk gevoel van verbondenheid gegeven met een internationale gemeenschap van (Dalton)onderwijsprofessionals uit verschillende landen die allemaal hetzelfde doel nastreven: kinderen voorbereiden om met vertrouwen de wereld in te stappen als zelfverzekerde, nieuwsgierige en empathische mensen.

Dalton is hierin de internationale taal. We kijken vanuit dezelfde basisvisie naar onderwijs, en dit creëert direct een gevoel van verbinding. De kernwaarden van het Daltononderwijs (evenals die van Reggio) zijn universeel toepasbaar, ongeacht cultuur of land.